-
1 жизнь
ж1) тереклек2) гомерна всю жизнь — гомергә, гомер буена
3) тормыш4) чынбарлык, тормыш5) җанлылык, хәрәкәт•- между жизнью и смертью
- находиться между жизнью и смертью
- ни в жизнь
- не на жизнь, а на смерть бороться
- не на жизнь, а на смерть биться
- отдать жизнь
- положить жизнь -
2 ихтыяҗ
1) ( настоятельная) потре́бность, на́добность; необходи́мость; запро́сытормыш ихтыяҗлары — жи́зненные потре́бности
рухи ихтыяҗлар — духо́вные запро́сы
ихтыяҗына күрә — по необходи́мости, в ме́ру необходи́мости
рухи ихтыяҗлар — духо́вные запро́сы
2) нужда́, потре́бность; тре́бованиешәхси ихтыяҗлар — ли́чные потре́бности, ли́чная нужда́
беркемгә дә ихтыяҗың булмау — ни в ком не нужда́ться
кемнеңдер ихтыяҗын канәгатьләндерү — удовлетворя́ть нужду́ (потре́бность) кого-л.
шәһәр халкы ихтыяҗы — ну́жды городско́го населе́ния
•- ихтыяҗы юк -
3 сынау
I перех.1) испы́тывать/испыта́ть, подверга́ть/подве́ргнуть испыта́нию; проверя́ть/прове́рить ( кого-что)мотор сынау — испы́тывать мото́р
тормышта сынау — испыта́ть на пра́ктике
яңа хезмәткәрне сынау — прове́рить но́вого сотру́дника
рухи ныклыгын сынау — испы́тывать мора́льную сто́йкость
сынар өчен әйтү — сказа́ть с це́лью прове́рки
2) перен. пыта́ть, попыта́ть, испы́тывать/испыта́ть ( что)бәхет сынау — испыта́ть сча́стья (пойти́ на риск)
3) про́бовать, испро́бовать, опро́бовать ( что)үзеңнең көчеңне сынау — про́бовать свою́ си́лу
каләм сынау — про́бовать перо́
4) экзаменова́ть, проэкзаменова́ть ( кого); принима́ть/приня́ть экза́менукучыларны математикадан сынау — экзаменова́ть уча́щихся по матема́тике
•- сынап йөрү
- сынап калу
- сынап карау
- сынап килү
- сыный карау
- сыный төшү II сущ.1) прям.; перен. испыта́ние || испыта́тельныйзур сынаулар үтәргә — пройти́ больши́е испыта́ния
дәүләт сынаулары — госуда́рственные испыта́ния
тормыш сынаулары — жи́зненные испыта́ния
авыр сынау — тяжёлое испыта́ние
сынау очышы — испыта́тельный полёт
2) пед. экза́мен, испыта́ние || экзаменацио́нныйязгы сынаулар — весе́нние экза́мены
язма сынау — пи́сьменный экза́мен
сынау билетлары — экзаменацио́нные биле́ты
сынау комиссиясе — экзаменацио́нная коми́ссия
3) о́пыт, наблюде́ние; про́бахайваннар өстендә сынау үткәрү — провести́ о́пыт над живо́тными
4) апроба́ция•аңа сынау күзе белән карау — бро́сить на него́ испы́тывающий взгляд
- сынау алучысынау ташы — про́бный ка́мень
- сынау бирү
- сынау бирүче••сынау күзе — испы́тывающий (пытли́вый) взгляд
-
4 мир
I м1) ( вселенная) галәм, дөнья, җиһан2) ( Земной шар) дөнья, Җир йөзе; Җир шары3) ( люди) кешелек дөньясы, халык4) ( общество) җәмгыять, дөнья5) дөнья6) (сфера деятельности, среда) мохит, җәмәгатьчелектеатральный мир — театр. дөньясы
7) ( сельская община) җыен, мир8) уст. ( земная жизнь) тормыш, фани дөнья•- оказаться отрезанным от мира
- всем миром
- не от мира сего
- сильные мира сего
- великие мира сего
- уйти в лучший мир
- уйти в иной мир
- уйти в другой мир
- переселиться в лучший мир
- переселиться в иной мир
- переселиться в другой мир
- ходить по миру••на миру и смерть красна — посл. ил белән үлем дә куркыныч түгел
II мс миру по нитке - голому рубашка — посл. ≈≈ ил төкерсә, күл булыр
1) дуслык, татулык2) тынычлык3) солых, тынычлык договоры; килешү, килешү договоры•- мир праху твоему
- мир тебе
- с миром отпустить
См. также в других словарях:
культура — 1. Кешелек җәмгыятенең җитештерү, иҗтимагый һәм рухи тормыш өлкәсендәге казанышлары системасы 2. Берәр эшчәнлек өлкәсендә осталык, тәртип, техника һәм оешканлыкның югары үсеш дәрәҗәсе 3. Файдалы хайванны асрау, үрчетү яки үсемлекне үстерү эше 4.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тынгы — Рухи тынычлык (3) , дулкынланусыз, ярсусыз булган халәт. Борчылусыз, тыныч тормыш … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тынгылык — Рухи тынычлык (3) , дулкынланусыз, ярсусыз булган халәт. Борчылусыз, тыныч тормыш … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
хәл — и. 1. Кешенең физиологик һәм рухи халәте, үз үзен хис итүе 2. Физик көч, куәт хәл калмады. Байлык барлык, материаль мөмкинлек тур. сине туйдырырлык хәлем бар 2. Аерым кешенең җәмгыятьтә тоткан урыны, роле, дәрәҗәсе, социаль чыгышы, урыны аның… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
туену — 1. Нәр. б. ашап, ачыгуны бетерү; азыклану, туклану, ашау. тормыш итү, ашау өчен чаралар табу 2. Үзенә берәр матдәне бик күп алу; берәр матдә күп сеңгән булу җир суга туенды 3. Нормаль эшләү яки яшәү өчен кирәкле нәрсә белән тәэмин ителү. күч.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ач — с. 1. Ачыккан, ашау вакыты җиткәнлектән ашыйсы килгән. рәв. Ашамыйча, ач көенчә 2. Туйганчы ашарына булмаган, ачлыктан интеккән ач шәкерт. Күпмедер вакыт ач тору аркасында була торган ач үлемнең куркусыннан... . и. Ачыккан яки ачлыктан интеккән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
вату — 1. Каты әйберне кисәкләргә ваклау, таркату. Каты әйберне ике яки берничә өлешкә яру. күч. Таркату, җимерү 2. Эшкә яраксыз хәлгә китерү 3. Җимерү 4. күч. Сүзләрне, тел законнарын яки көйне бозу тур. 5. күч. Сөякләрдә, мускулларда, буыннарда… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
вөҗүд — иск. кит. 1. Яшәеш, тормыш, барлык 2. Күңел, рух, рухи халәт … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җиңеләю — 1. Авырлыгы, күләме кимү, җиңел булып калу. Җиңелгә әйләнгән, авырлыгын югалткан кебек тоелу 2. Авырлык, кыенлык кимү (эш, тормыш тур.). Киеренкелек кимү, эшнең иң кызу вакыты үтү 3. Иркенәю, авыр тәэсирен, басып тору көчен югалту (һава, сулау… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җиңелләнү — 1. Авырлыгы, күләме кимү, җиңел булып калу. Җиңелгә әйләнгән, авырлыгын югалткан кебек тоелу 2. Авырлык, кыенлык кимү (эш, тормыш тур.). Киеренкелек кимү, эшнең иң кызу вакыты үтү 3. Иркенәю, авыр тәэсирен, басып тору көчен югалту (һава, сулау… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
имгәнү — 1. Берәр әгъза яки әгъзалар каерылып, биртелеп гарипләнү 2. күч. Рухи халәткә зәгыйфьлек килү акылым һәм хисләрем имгәнде 3. Күп эшләп зәгыйфьләнү, куәт һәм саулыкны югалту яшьтән эшләп имгәнү 4. күч. Экономик хәлсезләнү, фәкыйрьләнү тормыш авыр… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге